Blyth Homestead

Ontmoetingen 5: Blyth Homestead

Het bezoek aan ‘Blyth homestead’  tijdens een tocht in Litchfield National Park in het ‘Northern Territory’ heeft heel veel indruk gemaakt op mij. Daar konden we in de hitte van de dag enige indruk krijgen van het harde leven van de pioniers die naar Australië trokken om daar een bestaan op te bouwen. Blyth Homestead is een verroeste golfplaten hut, gebouwd in 1929 in de ‘middle of nowhere’, waar een jonge Brit, nadat hij eerst zijn geluk beproefd had in Canada -en waar hij ook nog ‘even’ trouwde- met zijn gezin 'in wording' een bestaan probeerde op te bouwen in een tinmijn, die deel uitmaakte van dit ‘property’. Zijn kinderen werden daarbij ingeschakeld, terwijl zijn vrouw ‘voortdurend’ zwanger was: in totaal werden daar 14 kinderen geboren. Je kunt je nauwelijks voorstellen dat in die hut in die tropische omgeving en onder barre omstandigheden, een gezin van 16 personen kan hebben gewoond en geleefd. In de hut lag een map, samengesteld door een kleindochter van de Brit (of was het een achterkleindochter?) en daarin kijkend en lezend bekruipt je het gevoel dat er sprake was van - naar huidige maatstaven- onmenselijke omstandigheden: De vader vond het bijvoorbeeld getuigen van zwakheid als je een beroep zou doen op de huisarts, gevestigd in een vele kilometers verderop gelegen dorp; daarom was hij de heelmeester in het gezin; zo hielp hij alle kinderen ter wereld en spalkte hij de hand van een van zijn dochters die tijdens het houthakken door een ‘ongelukje’ een hand verbrijzelde.
De (achter)kleindochter beschrijft – in een voor mij bloedstollend verhaal- hoe een van de zoons uit het gezin door een ongeluk met een cirkelzaag, ernstig gewond wordt aan een been en dan door twee broers toch maar naar de huisarts vervoerd moet worden. Door een rivier over te steken waarin ook krokodillen ‘huizen’, met het slachtoffer op een van takken gemaakt soort slede, weten de beide broers na een lange tocht het slachtoffer naar de huisarts te brengen, maar het mag niet meer baten…………!

Dit verhaal plus de verhalen die ik ken over de ervaringen van ome Gerard, toen die in 1949 emigreerde en de bezoeken tijdens onze reis aan Visitorcentra en musea -waaronder het Immigrationmuseum in Adelaide-  maken dat ik meer wil weten over de geschiedenis van dit continent. Dankzij Google en o.a. Wikipedia, is dat redelijk eenvoudig te realiseren:

Australië werd al in ca 1606 ‘aangedaan’ cq ontdekt door de bemanning van de ‘Duyfken’, een Nederlands schip )*. Er is aanvankelijk weinig belangstelling om dit ‘onvriendelijke land’, inmiddels ‘Nieuw Holland' genoemd, te verkennen of te koloniseren; ook de Fransen en Engelsen laten het continent ‘links liggen’. Pas in 1770 wordt de Oostkust bevaren door James Cook en wordt er door Engeland een claim gelegd op het oostelijke deel van Australië, dat dan Nieuw Zuid Wales genoemd wordt.

Vanaf circa 1780 worden in Engeland veroordeelden, behalve 'echte' crminelen gaat het vaak ook om mensen die vanwege een licht vergrijp veroordeeld zijn,  met schepen naar Australië overgebracht, deels om het probleem van de overbevolkte gevangenissen in Engeland op te lossen en deels om het verlies van de kolonies in Noord-Amerika te compenseren. De eerste strafkolonie wordt in 1788 in het huidige Sydney gesticht, maar de 'convicts' krijgen vaak ook de gelegenheid om op -aan hun toegewezen land- een nieuw leven te beginnen. In 1793 komen ook vrije Engelsen naar het continent, de pioniers  of 'settlers'; zij kunnen voor weinig geld grond kopen van de Engelse regering, die van mening is dat het land ‘genomen’ kan worden omdat de oorspronkelijke bewoners het begrip ‘landeigendom’ niet kennen. De oorspronkelijke bewoners worden verdreven en met uitroeiing bedreigd, onder meer door massaslachtingen, door ziekten en door verhongering; dit omdat veel Aboriginals door de blanke expansie van hun natuurlijke voedselbronnen beroofd worden. De Aboriginals verzetten zich, hetgeen weer een reactie oproept van de blanke kolonisten. De gewapende strijd duurt voort tot in de 19e eeuw, waarbij naar schatting 90% van de circa 700.000 Aboriginals en circa 3000 blanken het leven laten.
Begin 1900 stimuleert de Engelse regering emigratie door (vakantie)reizen aan te bieden voor £10, met de mogelijkheid daar te blijven. Door de eerste en tweede wereldoorlog zijn er veel Europeanen die veiligheid zoeken, ver weg van de oorlogsellende.
Ook de Nederlandse regering stimuleert kort na WOII, emigratie naar onder andere Australië, kennelijk vanwege een pessimistische opvatting over het slechte perspectief in het naoorlogse Nederland.
Daarnaast kent Australie ook een goldrush, nadat in 1852 in Bathurst (New South Wales) goud ontdekt was.

In de twee a drie eeuwen die verstreken zijn sinds Australie werd ontdekt, zijn dus veel blanken om uiteenlopende redenen op dit continent 'neergestreken'.  Zij hebben  zich overwegend gevestigd in een relatief smalle strook van circa 50 km langs de kust van dit immense continent.
De laatste jaren is er sprake van een toenemend aantal aziaten die door het opzetten en exploiteren van ondernemingen een factor van belang zijn in de economie van Australie en in de Australische samenleving.

Aan het geweld tegen Aboriginals is intussen een einde gekomen mede doordat in 1976 een wet werd aangenomen door de Australische overheid, 'The Landrights Act' die belanghebbende Aboriginals de gelegenheid biedt om te onderhandelen over land. Als Aboriginal-rechten zijn vastgesteld, mag het land niet meer veranderd worden. Ondanks de verbeterde bescherming van de positie van Aboriginals leiden zij een marginaal bestaan in economisch opzicht en ook de gezondheid laat zeer te wensen over: De gemiddelde levensverwachting van een Aboriginal is 20 jaar lager dan die van de gemiddelde Australier! (bron: Wikipedia).

)* Een replica van de 'Duyfken' ligt nu afgemeerd in Fremantle, een voorstadje van Perth, aan de monding van de Swan-river.